|
De pastorie van Strombeek-Bever
Sterk gerenoveerde pastorie met ommuurde achtertuin, gelegen boven het
straatniveau, ten zuidwesten van de Sint-Amandskerk, op de hoek met de
Pastorijstraat.
Oorspronkelijk bevond het priesterhuis zich buiten het dorpscentrum, in
1617-1618 werd het door toedoen van pastoor Van Campenhout overgebracht naar het
centrum.
Het huidige gebouw klimt in kern op tot 1776, zie gevelsteen rechts van de
voordeur "RE.D.IGNATIUS / IO. DURONDEAU / AB. GR. 1776 P.H.L.R.". Naar
aanleiding van de bouw van de nieuwe kerk werd de oorspronkelijke pastorietuin
verkleind om het kerkhof rond de kerk te vergroten, opgetekend in het kadaster
in 1885.
Door toedoen van pastoor J. Nuyens werden in 1887 grondige herstellingswerken
uitgevoerd; het geheel werd voorzien van een nieuwe keuken en washuis aan de
noordoostzijde en een latrine aan de zuidwestzijde, zie gevelsteen aanbouw "AEDIFICAVIT
/ J. NUYENS PAROCHUS / LEONE P.P. XIII JUBILANTE / ANNO D 1887". De werken
gebeurden onder leiding van de architecten Bilmeyer en Van Riel (Antwerpen). Een
prentkaart van circa 1900 toont de pastorie omsloten door een hoge
witgeschilderde muur en een "remise" op de hoek met de Pastoriestraat; het
geheel was toegankelijk via een poortje in de noordwestzijde van de muur. Ook de
gebouwen waren witgeschilderd met uitsparing van bakstenen muurbanden,
ontlastingsbogen en sluitsteen. Naderhand voorzien van een geschilderde
cementering (zie oude foto's).
Bij de verbreding van de straat in 1938 werden het bijgebouw en het
noordwestelijke deel van de omheiningsmuur afgebroken. Het huidige uitzicht is
het resultaat van een ingrijpende restauratie onder leiding van het
architectenbureau Van Campenhout in 1984, zie gevelsteen links van de voordeur.
De storende aanbouwsels werden afgebroken en een ondergrondse garage met toegang
in de Pastorijstraat werd toegevoegd. De gevel kreeg een nieuw bakstenen
parement met deels recuperatie van de zandstenen plint, venster- en
deuromlijstingen. De beschadigde en verdwenen delen werden aangevuld met
Diegemse steen. De steigergaten en consoles onder de toegevoegde schouderstukken
zijn van massangissteen; ook de dakbedek-king en het schrijnwerk werden
integraal vernieuwd. Het platte dak van de in 1887 aangebouwde keuken werd
vervangen door een zadeldak met aandak, schouderstukken en vlechtingen.
Breedhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (leien). Verankerde
bakstenen lijstgevel met dubbelhuisopstand op witstenen plint met afzaat; voorts
gemarkeerd door witstenen elementen als steigergaten en hoek- en negblokken van
de rechthoekige vensters met arduinen onder- en bovendorpels. Rechthoekige deur
met getoogd bovenlicht, in geprofileerde witstenen omlijsting met sluitsteen
onder druiplijst. Vernieuwde houten kroonlijst op consooltjes. Gelijkaardige
achtergevel; zijtopgevels met schouderstukken en muurvlechtingen, uitlopend op
brede schouwen.
Het uitzicht van de linkse aanbouw, één travee en één bouwlaag onder zadeldak,
sluit thans volledig aan bij het hoofdgebouw, dit als resultaat van de jongste
restauratie waarbij de voorheen bepleisterde annex een neotraditioneel uitzicht
kreeg. Interieur met grosso modo bewaarde indeling. Hal met cementtegels en
eiken trap met arduinen aanzet en gesculpteerde trappaal waarop het wapen en het
devies "PRAESIS ET PROSIS" van abt Durondeau van Grimbergen. Op tweede bouwlaag
zijn de oorspronkelijke, opgeklampte deuren bewaard. Deels onderkelderd met
tongewelven; oorspronkelijk 18de-eeuws dakgebinte met telmerken.
Bron: Van Damme M. met medewerking van Debacker I. & Boekstal P. 2005:
Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente
Grimbergen, Deelgemeenten Grimbergen, Beigem, Humbeek en Strombeek-Bever, Bouwen
door de eeuwen heen in Vlaanderen Auteur: Van Damme, Marjolijn
|
