Virtueel Museum Grimbergen

De Helm (Grimbergen)
 


De Helm
Kerkplein nr 4, Grimbergen

Het hoekpand genaamd "De Helm" wordt voor het eerste vermeld als brouwerij, nadien als smidse en werd circa 1775 omgevormd tot bakkerij. De naam werd ontleend aan een uithangbord in de vorm van een koperen helm.

In 1974 werd het pand onder begeleiding van de Provinciale Commissie voor Monumenten en Landschappen gerestaureerd waarbij de neotraditionele winkelpui verwijderd werd en de oorspronkelijke gevelopbouw hersteld. De zij- en achtergevel werden van hun ontpleistering ontdaan en het schrijnwerk overeenkomstig het bestaande 19de-eeuwse model vernieuwd. De luiken op het gelijkvloers werden echter niet herplaatst. Nog steeds handelspand.

Opgenomen als monument in het beschermde dorpsgezicht "De dorpskern van Grimbergen met elf monumenten" bij M.B. van 17 februari 1997.

Breedhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een pannen zadeldak, nok parallel aan de straat, opklimmend tot de 18de eeuw doch van na 1747 toen er brand in het pand uitbrak. Het gelijkvloers is opgetrokken uit lokale kalkzandsteen, de verdieping uit baksteen met verwerking van witte natuursteen voor de hoekkettingen, steigergaten en negblok omlijstingen. Lijstgevel met dubbelhuisopstand voorzien van rechthoekige vensters onder houten latei. Centraal dakvenster met driehoekig fronton onder zadeldakje. Rechthoekige deur in een vernieuwde omlijsting. Het houten schrijnwerk hermaakt naar 19de-eeuws model werd in het handelsgedeelte vervangen. De achtergevel mist de symmetrie van de voorgevel en werd meermaals verbouwd. Enkele muuropeningen met negblokomlijsting bleven bewaard, alsook het centrale dakvenster onder afgesnuit leien zadeldak. De zijgevels zijn afgewerkt met aandaken, vlechtingen en schouderstukken. De vrijstaande kopgevel is opengewerkt met twee vensters per bouwlaag, waarvan drie rechthoekig conform de voorgevel. Het rondboogvenster (vroeger een deur) met imposten, sluitsteen en druiplijst en de steekboognis met kwarthol profilering zijn latere toevoegingen aangezien ze op oude postkaarten niet voorkomen. In het verlengde van de zijgevel een bakstenen muur voorzien van een eenvoudige korfboog poort.

Inwendig bleef de originele dragende structuur met moer- en kinderbalken en de eiken kapconstructie bewaard.

Bron: Van Damme M. met medewerking van Debacker I. & Boekstal P. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Grimbergen, Deelgemeenten Grimbergen, Beigem, Humbeek en Strombeek-Bever, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB4, (onuitgegeven werkdocumenten).
Auteur: Van Damme, Marjolijn