De Helm
Kerkplein nr 4, Grimbergen
Het hoekpand genaamd "De Helm" wordt voor het eerste vermeld als brouwerij,
nadien als smidse en werd circa 1775 omgevormd tot bakkerij. De naam werd
ontleend aan een uithangbord in de vorm van een koperen helm.
In 1974 werd het pand onder begeleiding van de Provinciale Commissie voor
Monumenten en Landschappen gerestaureerd waarbij de neotraditionele winkelpui
verwijderd werd en de oorspronkelijke gevelopbouw hersteld. De zij- en
achtergevel werden van hun ontpleistering ontdaan en het schrijnwerk
overeenkomstig het bestaande 19de-eeuwse model vernieuwd. De luiken op het
gelijkvloers werden echter niet herplaatst. Nog steeds handelspand.
Opgenomen als monument in het beschermde dorpsgezicht "De dorpskern van
Grimbergen met elf monumenten" bij M.B. van 17 februari 1997.
Breedhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een pannen zadeldak, nok
parallel aan de straat, opklimmend tot de 18de eeuw doch van na 1747 toen er
brand in het pand uitbrak. Het gelijkvloers is opgetrokken uit lokale
kalkzandsteen, de verdieping uit baksteen met verwerking van witte natuursteen
voor de hoekkettingen, steigergaten en negblok omlijstingen. Lijstgevel met
dubbelhuisopstand voorzien van rechthoekige vensters onder houten latei.
Centraal dakvenster met driehoekig fronton onder zadeldakje. Rechthoekige deur
in een vernieuwde omlijsting. Het houten schrijnwerk hermaakt naar 19de-eeuws
model werd in het handelsgedeelte vervangen. De achtergevel mist de symmetrie
van de voorgevel en werd meermaals verbouwd. Enkele muuropeningen met
negblokomlijsting bleven bewaard, alsook het centrale dakvenster onder afgesnuit
leien zadeldak. De zijgevels zijn afgewerkt met aandaken, vlechtingen en
schouderstukken. De vrijstaande kopgevel is opengewerkt met twee vensters per
bouwlaag, waarvan drie rechthoekig conform de voorgevel. Het rondboogvenster
(vroeger een deur) met imposten, sluitsteen en druiplijst en de steekboognis met
kwarthol profilering zijn latere toevoegingen aangezien ze op oude postkaarten
niet voorkomen. In het verlengde van de zijgevel een bakstenen muur voorzien van
een eenvoudige korfboog poort.
Inwendig bleef de originele dragende structuur met moer- en kinderbalken en de
eiken kapconstructie bewaard.
Bron: Van Damme M. met medewerking van Debacker I. & Boekstal P. 2005:
Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente
Grimbergen, Deelgemeenten Grimbergen, Beigem, Humbeek en Strombeek-Bever, Bouwen
door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB4, (onuitgegeven werkdocumenten).
Auteur: Van Damme, Marjolijn
|