Virtueel Museum Grimbergen

Bekende personen (Willy Brandt versus Willy Brandt)
 

 
Willy Brandt woonde in Grimbergen !


Willy Brandt woonde in een huisje van de Beigemse wijk Ten Doorn en verhuisde achteraf naar de Beigemse steenweg te Grimbergen ! Een mededeling van Relinde Raeymaekers die ons niet onverschillig kon laten ! Ze liet ons ook weten dat journalist Louis De Lentdecker in het Nieuwsblad van 29 mei 1983 een artikel had geschreven over de ‘Grimbergse’ Willy Brandt, onder de titel: “De echte Willy Brandt woont te Grimbergen” Wij hebben dat artikel via de krant zelf niet kunnen terugvinden, maar wellicht is het de aanleiding/bron geweest voor een uitgebreid stuk dat vier jaar later in Die Zeit is verschenen . Een zekere Thomas Hancke publiceerde het op 17 juli 1987 in het Duitse tijdschrift met als titel “Willy Brandt der Erste…” waaruit we dan de belangrijkste gegevens hebben gereconstrueerd. Zijn inleiding ging als volgt :
“Willy Brandt woont sedert vele jaren in Grimbergen bij Brussel ! Voor zijn tachtigste verjaardag, op 22 april 1987, kreeg hij een brief van de voormalige Duitse politicus en Bondskanselier Willy Brandt ! Deze nodigde hem uit om net voor de zomer naar de Partijdag te Bonn te komen waar hij afscheid nam als Partijvoorzitter van de SPD. De twee zijn niet enkel naamgenoten : hoewel ze mekaar pas sedert de jaren vijftig persoonlijk kennen gaat hun eigenaardig verhaal terug tot de tijd van de weerstand tegen het opkomend Duitse fascisme.
De Ere-voorzitter van de SPD zei onomwonden : “de man wiens naam ik draag moet ik zeer dankbaar zijn : hij zat tot in april 1945 in het concentratiekamp van Dachau en heeft er vele slagen gekregen die eigenlijk voor mij bestemd waren !”

De ‘Grimbergse’ Willy Brandt is geboren op 22 april 1907 in het stadje Neu-Isenburg, in het Duitse Hessen en kreeg de namen Liborius Philippe Wilhelm Brandt. Als 13-jarige moest hij al gaan werken maar volgde later les aan de Frankfurter Academie. Hij werd voorzitter van de Arbeiterjugend. Zijn anti-fascistische houding werd hem niet in dank afgenomen hij is in 1932 tot 6 maanden gevangenis veroordeeld. Willy Brandt zag de rechter, die hem toen veroordeelde, negen jaar later (in 1941) terug in het kamp KZ Dachau ! Na die straf besloot hij te vluchten. Hij stak de Rijn over en kwam bij Eupen op Belgisch grondgebied. In het Volkshuis van Liège ontmoette hij een jonge Belgische lotgenoot die hij eerder op een Jongerencongres had leren kennen. Tijdens een feest werd er voor hem geld ingezameld en met een lijst adressen op zak kwam hij in Brussel aan. Hij leerde er de leiding van de plaatselijke Socialistische Partij kennen en ontmoette er groten zoals Louis De Brouckère, Emile Vandervelde en Kamiel Huysmans, burgemeester van Antwerpen en voorzitter van de fractie in het Parlement, die met hem op de rommelmarkt rondliep en hem een fototoestel kocht. Hij leerde snel hoe je er goede foto’s mee maakt en men vroeg hem om fotograaf te worden voor de partijkranten Le Peuple en Vooruit. In 1934 ontmoette hij te Brussel, tijdens een congres, de Noorse Sociaal-democratische partijgenote Leones. Hij gaf haar zijn Duitse identiteitsbewijzen opdat Duitse politieke vluchtelingen er gebruik zouden kunnen van maken. Hij kon niet weten dat ze in handen zouden komen van de latere SPD voorzitter. Maar dit was wel de reden waarom hij in 1940 door de Gestapo is opgepakt. In juli 1936 trok hij met een redacteur van Le Peuple naar Spanje om er verslaggeving te doen over de Olympiade. Dé eigenlijke bedoeling van de krant Claridad was propaganda te maken voor de revolutie die er was losgebarsten en die ook te steunen. Na drie jaar medewerking voor de Republiek werd hij Spaans staatsburger. Hij kwam tussendoor verscheidene keren naar België om er tabak te kopen maar handelde vooral in wapens. België was neutraal en kon dit openlijk niet toelaten. Paul-Henri Spaak, minister van Buitenlandse Zaken (en later secretaris-generaal van de Navo, wees hem op het gevaar van deze “tabakhandel”. Maar ook de Sicherheitsdienst kreeg lucht van zijn wapenhandel en hij werd in Antwerpen aangehouden; Hij kwam even later vrij door de invloed van P.H. Spaak en zijn Spaanse politieke vrienden. Op 14 september 1940 huwde hij te Ukkel met de Hongaarse Juliana Konyiczak. In 1941 is hij terug opgepakt en hij belandde in het kamp Dachau…

De politicus Willy Brandt is van uitzicht de nogal kloeke man die we vooral kennen als de Duitse Bondskanselier, van 1969 tot 1974. ° Lübeck, 18 December 1913 † Unkel, op 8 oktober 1992.

Zijn jeugdjaren : hij was de zoon van de ongehuwde verkoopster Martha Frahm. Zijn vader heeft hij nooit gekend. Hij groeide op bij zijn moeder en stiefgrootvader Ludwig. Herbert werd in 1925 lid van een sociaaldemocratische kinderengroep. Ofschoon hij sedert 1930 lid was van de SPD, sloot hij in oktober 1931 aan bij de radicalere kleine Sozialistische Arbeiter-partei Nadat hij zijn diploma van de middelbare school (Abitur) had behaald wilde hij journalist worden.

Toen in 1933 de Nationaalsocialisten de macht hadden overgenomen trok hij in opdracht van de SAP naar Noorwegen om daar een voorpost van deze verzetsbeweging op te bouwen. Hij leerde Noors en voorzag in zijn onderhoud door het schrijven voor Noorse kranten. Hierdoor en door zijn politieke werk kon hij zijn studie geschiedenis die hij in 1934 in Oslo was begonnen niet voltooien.

In 1938 nam de Duitse regering hem zijn staatsburgerschap af. Een van zijn pseudoniemen uit die tijd was Willy Brandt, (dank zij de verkregen documenten) onder welke naam hij in augustus 1940 Noors staatsburger werd en dan in 1948/1949 weer Duits staatsburger. Brandt ging onder meer incognito op politieke verkenningsreis naar Duitsland en bracht verslag uit over de burgeroorlog in Spanje. Hij bezocht onder meer ook Nederland, als afgevaardigde voor een congres van het Socialistisch Jeugdverbond dat op 24 februari 1934 te Laren zou worden gehouden. De burgemeester van Laren liet echter alle buitenlandse deelnemers aan dit congres arresteren wegens ongewenste politieke activiteiten. Vier van hen werden aan nazi-Duitsland uitgeleverd; Brandt ontkwam hieraan dankzij zijn Noorse papieren en hij werd over de Belgische grens gezet.

Na de inval van Duitse troepen in het voorjaar van 1940 vluchtte Brandt in Noors uniform naar Zweden. In Stockholm werkte hij eraan mee om SAP-leden weer naar de SPD te brengen. In 1945 kwam hij als verslaggever voor Scandinavische kranten terug naar Duitsland. Uiteindelijk besloot hij om niet terug naar Lübeck te gaan maar naar Berlijn, als persattaché bij de Noorse militaire missie. Vanaf 1961 was hij kandidaat voor het kanselierschap en kreeg deze functie in 1964. Tot hij in 1974 over het probleem van een DDR-spion struikelde en Helmut Schmidt van hem overnam. Hij bleef evenwel voorzitter van de Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD).tot in 1987.

Wij keken uit naar Grimbergenaars die de echte Willy Brandt hier hebben ontmoet. Zo vertelde de heer Leo Verbeke, die loketbediende was in het filiaal van de Kredietbank op de Wolvertemsesteenweg : “ De man was niet groot van gestalte, eerder aan de magere kant, hij droeg een bril met nogal zware montuur. Je zou hem wat kunnen vergelijken met oud-minister Willy Claes, maar dan met een wilde haardos. Hij kwam soms naar de bank om gewoon een praatje te doen, en ging zonder verrichtingen te hebben gedaan weer buiten….”. Voluit heette hij Wilhelm Philippe Liborius Brandt; hij ging in mei 1978 met pensioen. Een aantal mensen zoals Relinde Raeymaekers en haar zus Katelijne, die op Ten Doorn woont, hebben hem in de jaren zestig en zeventig gezien. Hij was een nogal gesloten man, die ook niet veel contact had met de buren. Omdat hij een Duits accent had dacht men dat hij van Joodse afkomst was en kreeg hij onterecht een bijnaam.

Hij woonde eerst in een landhuis, op het nummer 278 van de Beigemse steenweg, te Beigem, nu bewoond door Ivan de Ridder. Het is te bereiken via de privéweg van de familie Melis, tegenover de voormalige boerderij Hof Léonard. Willy Brandt zou er tot in mei 1978 gewoond hebben en dan verhuisd zijn naar de Beigemse-steenweg 181 te Grimbergen, tussen de Kerselaar en de volgende bocht naar Grimbergen-centrum toe. Men zegt dat hij ook een tijdje in Berg (Kampenhout) woonde.

Hij overleed te Grimbergen op 12 februari 1988. Waarna zijn echtgenote meteen naar Sainte-Ode is verhuisd, een dorpje in de Belgische Ardennen, tussen Saint-Hubert en Bastogne.

Bronnen: Louis De Lentdecker (?) Die Zeit-Archief, 1946 Thomas Hancke, journalist, artikel “Willy brandt der Erste”, Die Zeit, 17 juli 1987.

Vertaald uit het Duits, bewerkt en aangevuld door Serge Demol.

Heeft u het artikel van Louis De Lentdecker in uw bezit, of weet u hoe het te lezen?

Heeft u nog meer info over de echte Willy Brandt, die op verscheidene adressen woonde?

Alle info graag naar Sergedemol@hotmail.com


Van harte dank !
 

 


 

Huisje in Ten Doorn 1918

Huisje in Ten Doorn (heringericht) 2014

Henri Spaak

Generaal Eisenhower en Bondskanselier Willy Brandt